Video: Leiden Kennisstad
Terwijl de hitte op de stad drukt, de stenen gloeien en iedereen verkoeling zoekt, kijken we terug op een geslaagde eerste editie van Expeditie Stadsnatuur Leiden. Op 20 juni sloten we de Expeditie af, met een feestelijke overhandiging van de resultaten aan Ashley North, wethouder Klimaat, Mobiliteit en Financiën en met een markt georganiseerd voor en door liefhebbers van de Leidse natuur.
Ongeveer 1300 Leidenaren deden mee aan de Expeditie. Zij trokken de parken in, struinden parkeerplaatsen en geveltuinen af en legden dieren, planten en schimmels vast met ObsIdentify, een smartphone-app die automatisch soorten kan herkennen via beeldherkenning aan de hand van foto’s. Er zijn in totaal 22.148 waarnemingen vastgelegd, wat samen goed is voor maar liefst 2265 soorten.
Vijfentwintig zeer zeldzame Nederlandse soorten werden gespot, zoals de vroedmeesterpad, de schaarse muggenwants, het recht granietmos, de kleine broeikasspin en een bleke orchidee die ‘vogelnestje’ heet. “Heel verrassend”, zegt Frederic Lens, onderzoeker bij Naturalis en de Universiteit Leiden (IBL) en wetenschappelijk coördinator van het Leidse Biodiversity Network, die het initiatief nam voor de Expeditie. “Honderdvijfenvijftig soorten waren zelfs nog nooit eerder in Leiden waargenomen via de app.”
Foto: Infomarkt tijdens het slotevenement
Leidse waarnemingen voeding voor onderzoek en beleid
De gegevens worden op verschillende manieren gebruikt om de biodiversiteitsdatabase te versterken. Ze komen terecht in een grote, landelijke database van Waarneming.nl. Daar vinden de data een weg naar onderzoekers, natuurbeschermers, terreinbeheerders en besluitmakers. “Grote kans dat jouw waarneming heeft geteld bij het maken van het recente statusrapport Nederlandse Biodiversiteit’ van Naturalis, dat de actuele staat van de biodiversiteit toont,” aldus Dylan Verheul, directeur van Waarneming.nl.
Waarneming.nl voedt ook andere databanken, zoals de Nationale Databank Flora en Fauna en Global Biodiversity Information Facility (GBIF). Daarmee wordt de biodiversiteit mondiaal opgevolgd. “En de gemeente Leiden kan de data gebruiken voor structurele maatregelen om de biodiversiteit te stimuleren,” vult Frederic Lens aan. “Bijvoorbeeld om het maaibeleid beter af te stemmen op de Leidse natuur.”
Mijn partner moest soms aan me trekken om me aan de avondmaaltijd te krijgen, als ik weer iets had ontdekt in de tuin.”
Nieuwe hobby
Een korte enquête laat zien dat de Expeditie niet alleen nuttig was, maar vooral ook heel leuk. Vierennegentig procent vond het leuk om mee te doen en zesennegentig procent zou volgend jaar weer meedoen. Vooral het leren over lokale soorten, en het in kaart brengen van de natuur spreekt deelnemers aan. Zij gaven aan bewuster te zijn geworden van de natuur in Leiden. Ze kwamen op nieuwe plekken in de stad en ontdekten dat er meer soorten in Leiden leven dan ze dachten. Voor een aantal mensen was de Expeditie een mooie aanleiding om samen met anderen naar buiten te gaan.
Dat gold ook voor wethouder North. “Ik heb er echt een hobby bij”, vertelde hij enthousiast. “De app is haast verslavend, het is ontzettend leuk om er mee op pad te gaan. Mijn partner moest soms aan me trekken om me aan de avondmaaltijd te krijgen, als ik weer iets had ontdekt in de tuin.” “Het is mooi om te ervaren dat er veel meer natuur is dan we denken,” beaamt Johannes Muller, die van alle deelnemers het grootst aantal waarnemingen deed en daarvoor een luid applaus in ontvangst nam. “Elke soort heeft een functie. Een vleermuis eet honderd muggen per dag. Als je je dat realiseert, ga je deze dieren ook meer waarderen.”
- Alle details over de telling zijn terug te vinden op Waarneming.nl.
- Het Leiden Biodiversity Network gaat onderzoeken op welke manier Expeditie Stadsnatuur de komende jaren vervolg kan krijgen, zowel binnen Leiden als in de omliggende gemeenten, zodat we de veranderingen in onze natuur beter in kaart kunnen brengen.
Wie de Leidse natuur nog een handje wil helpen en wil bijdragen aan onderzoek naar stadsbomen kan deze enquete invullen:
