Een multidisciplinair vraagstuk, een groep internationale masterstudenten, en gemeente Den Haag die vooruit wil in haar klimaatbeleid. Hier draaide het om in het LDE Thesis Lab “A Just Climate Transition in The Hague”. Shivant Jhagroe was academisch coördinator van het Lab. In deze rol begeleid je een interdisciplinair team van gemotiveerde masterstudenten dat samen werkt aan een urgente maatschappelijke uitdaging. “Het is een collectief leerproces geweest, voor de gemeente, de studenten én voor mijzelf.” We vroegen Shivant hoe hij deze rol heeft ervaren.
Over het Thesis Lab 'A Just Climate Transition in The Hague'
In dit Thesis Lab werkten masterstudenten van de universiteiten van Leiden, Delft en Rotterdam samen aan hun afstudeeronderzoek. Vanuit hun eigen studierichting onderzochten zij de centrale vraag: Hoe kan Den Haag de klimaattransitie binnen de stad én daarbuiten – als internationale stad van Vrede en Recht – op een rechtvaardige manier vormgeven voor alle betrokkenen?
Daarbij kwamen uiteenlopende invalshoeken aan bod, zoals multilevel governance, juridische perspectieven, en participatie en taal.
De bevindingen en toekomstbeelden vind je op deze pagina.
Klimaatrechtvaardigheid als kompas
Shivant is universitair docent bij het Instituut voor Bestuurskunde in Leiden. Met zijn onderzoek wil hij perspectieven en strategieën ontwikkelen voor een meer duurzame, democratische en rechtvaardige toekomst. Zijn onderwijs richt zich op thema’s als milieubeleid, de energietransitie en klimaatrechtvaardigheid. Shivant deed zijn promotieonderzoek naar verduurzaming van de stad en de machtsvragen die daarbij spelen: wie mag bepalen hoe een duurzame stad eruitziet? Welke middelen gaan waarheen en wie krijgt aandacht en wie niet? Met die brede blik was zijn betrokkenheid bij het Thesis Lab vanzelfsprekend.
In het Lab stond klimaatrechtvaardigheid centraal, een perspectief dat volgens Shivant helpt om ongelijkheid in klimaatimpact en klimaatbeleid zichtbaar te maken. “Sommige delen van een stad worden harder geraakt door hittegolven of wateroverlast. Vaak zijn dat versteende wijken met lagere inkomens, terwijl groene wijken met hogere inkomens minder zwaar worden getroffen. Daarbovenop komt nog dat niet iedereen dezelfde toegang heeft tot maatregelen tegen klimaatverandering. De een kan subsidie aanvragen en een warmtepomp laten installeren, terwijl de ander in een sociale huurwoning met schimmel aan de muur zit. Klimaatrechtvaardigheid helpt om die verschillen zichtbaar te maken en om beleid eerlijker in te richten.”
Klimaatrechtvaardigheid helpt om verschillen zichtbaar te maken en om beleid eerlijker in te richten.
Een coördinerende en verbindende rol
Samen met de gemeente Den Haag en het team van LDE Centre for Sustainability ging Shivant aan de slag met de voorbereiding van het Thesis Lab. “We keken samen naar welke thema’s in het Lab centraal moesten staan. Dus wat vindt de gemeente belangrijk, wat past binnen het LDE Centre for Sustainability, en waar hebben studenten passie voor? Uiteindelijk kwamen er uiteenlopende onderwerpen op tafel, van multilevel governance tot de invloed van koloniale structuren en de rol van taal bij inclusie.”
Ook de selectie van studenten was belangrijk. “We wilden studenten uit verschillende masters verbinden en ik vond het belangrijk dat studenten binnen het lab aan hun eigen ambities konden werken.” Het werd uiteindelijk een internationale groep met veel verschillende studieachtergronden. “Dat zorgde voor rijke discussies waarin de studenten veel van elkaar hebben geleerd. Daarnaast ontstond er een persoonlijke, informele band binnen het Lab.”
Impact maken met een manifest
Een bijzonder onderdeel van dit Thesis Lab was het samen schrijven aan een manifest. “Naast de eigen scripties van de studenten hebben we alle opgedane kennis en inzichten gebundeld in een aantal kerninzichten en statements. We hebben er bewust voor gekozen om een manifest te maken. Het moest laagdrempelig zijn: visueel, puntig en stevig.”
Het manifest werd officieel overhandigd aan gemeente Den Haag. “Dat was een mooi moment. De studenten presenteerden hun bevindingen, er waren senior coördinatoren aanwezig om het in ontvangst te nemen, en er was zelfs een videoboodschap van de wethouder.”
Volgens Shivant heeft het document impact gemaakt. “Voor de gemeente zijn de statements een goed startpunt om na te denken over hoe je klimaatrechtvaardigheid concreet in de praktijk brengt. Inmiddels zijn er deelprojecten gestart die de punten uit het manifest verder uitdiepen. Ik heb het gevoel dat ons onderzoek de ideeën van de gemeente heeft versterkt en het is heel leuk om dat resultaat te zien.”
Uitdagingen binnen het Lab
De samenwerking met de gemeente en het LDE Centre verliep volgens Shivant soepel. “Wat we in de toekomst nog kunnen aanscherpen, is de connectie met de individuele scriptiebegeleiders. Zij werken op verschillende universiteiten en brengen veel kennis en expertise mee, die we nog beter zouden kunnen inzetten in het gezamenlijke leerproces.”
Ook het coördineren van een diverse groep studenten vraagt om de nodige aandacht. “Niet iedereen begint op hetzelfde niveau of werkt in hetzelfde tempo. Voor internationale studenten gold bijvoorbeeld dat ze niet goed wisten hoe een Nederlandse gemeente werkt. Daarom moet je de lessen zo voorbereiden dat iedereen kan meekomen.”
Niet iedereen begint op hetzelfde niveau of werkt in hetzelfde tempo. Daarom moet je de lessen zo voorbereiden dat iedereen kan meekomen.
Nieuwe ervaringen opdoen
Voor Shivant leverde het Thesis Lab veel meer op dan alleen een coördinatierol. “Ik heb geleerd van de studenten, van de verschillende werkvormen die ik heb uitgeprobeerd, en van de manier waarop de gemeente onze inzichten heeft opgepakt. Daarnaast is er parallel aan het Thesis Lab een onderzoeksproject ontstaan rondom eerlijke klimaatadaptatie, dat ik samen met de gemeente Den Haag verder aan het verkennen ben. Er is dus een voortdurende kennisuitwisseling, en dat is heel waardevol.”
Het Lab bood Shivant bovendien de kans om nieuwe ervaringen op te doen. “Ik heb mijn netwerk uitgebreid, nieuwe inspiratie opgedaan voor onderzoek en voor het eerst gewerkt met een manifest als communicatietool. De kennis en ervaring die ik hier heb opgedaan, kan ik weer vertalen naar artikelen waarmee ik de academische gemeenschap verrijk, en naar colleges voor andere studenten.”
Het leuke is dat er geen blauwdruk bestaat voor het Thesis Lab. Je kunt er zelf een vorm aan geven die bij jouw manier van werken past.
Advies voor toekomstige coördinatoren
“Denk goed na over welke vaardigheden studenten tijdens het Lab kunnen ontwikkelen, en vergeet vooral niet te genieten van het proces”, geeft Shivant mee aan collega’s die overwegen een Thesis Lab te coördineren. “Het leuke is dat er geen blauwdruk bestaat voor het Thesis Lab. Je kunt er zelf een vorm aan geven die bij jouw manier van werken past. Laat je verrassen!”
In een LDE Thesis Lab begeleid je een interdisciplinair team van gemotiveerde masterstudenten dat samen werkt aan een urgente maatschappelijke uitdaging. Heb je interesse in deze rol of ideeën voor een Thesis Lab? Laat het ons weten via lde_thesislabs@cml.leidenuniv.nl
Tekst: Sifra Hordijk
Portretfoto Shivant Jhagroe: Nina Akollo
